امتحانات نوبت دوم نزدیکه!!
موفقیت در امتحانات در ۷ گام
ابراهیم اصلانی- روانشناس فرهنگی
امتحان شتری است که دم در خانة همه میخوابد. بیشتر زندگی و کارهای ما بالاخره به امتحان میرسد. درست است که واژة امتحان، درس و مدرسه را تداعی میکند، اما زندگی ما سراسر امتحان است. اصلاً زندگی میکنیم که امتحان شویم و معلوم شود که اعمال کدام یک از ما نیک است. از تعارف هم که بگذریم، واقعیت این است که هیچ امتحانی بدون اضطراب و ترس نیست؛ از امتحان مدرسه گرفته، تا امتحان زندگی.
تصور کنید امتحانات تمام شدهاند و برای گرفتن کارنامه به مدرسه رفتهاید. با چه حسوحالی کارنامهتان را میگیرید؟ حسوحال شما بستگی به این دارد که با چه آمادگی وارد امتحانات شده و چگونه امتحان داده باشید. روزی میرسد که امتحان زندگی هم تمام میشود و منتظر کارنامة اعمالمان میمانیم.
پس نگرش شما به امتحان، بیش از آنکه به آسانی و سختی موضوع امتحان بستگی داشته باشد، به میزان آمادگیهای درسی و روانی و نوع عملکردتان در امتحان وابسته است. بد نگویید به امتحان؛ اگر آماده نیستید، اگر موضوع را جدی نمیگیرید، اگر فقط دنبال راههای دررو هستید و اگر هنوز نپذیرفتهاید که: امتحان باید داد!
ما گامهای موفقیت در امتحانات را بیان میکنیم؛ بقیه پای خودتان!
گام اول – واقعیت امتحان را بپذیرید
شاید نکتة بسیار سادهای به نظر برسد، اما مشکل اصلی عدة زیادی با امتحان همین است که با موضوع کنار نیامدهاند. اگر به درستی بپذیرید که امتحان جزیی از درس و زندگی است، آنگاه رفتارتان را متناسب با این واقعیت تنظیم خواهید کرد. اگر ترس شما از امتحان همچنان زیاد است یا همیشه در برابر آن احساس ضعف میکنید، معلوم میشود که در پذیرش واقعیت امتحان مشکل دارید.
به قول معروف: شترسواری دولادولا نمیشود! بالاخره امتحان یا هست یا نیست؟ وقتی کسی با اصل موضوع درس و امتحان کنار نیامده است، چگونه میشود او را راهنمایی کرد تا در امتحانات موفق شود؟
گام دوم- بر خودتان مسلط باشید
امتحان است، غول که نیست! تازه، اگر هم باشد غول چراغ جادو است؛ شاید آرزوهایتان را هم برآورده کند! ببینید آدم از چه میترسد؟ از چیزی که زورش به آن نرسد یا خطرناک باشد. گاهی هم موضوع ترس، چیزی است که آن را نمیشناسیم. ترس از امتحان از کدام نوع است؟ شاید دلیل اصلی ترس از امتحان، این باشد که فکر میکنیم زورمان به آن نمیرسد. پس چه میشود کرد؟
به جای ایراد گرفتن به زمین و زمان، دل و جرئت خودتان را بیشتر کنید. اگر قوی و مسلط باشید، ترس از امتحان اگرچه از بین نمیرود، اما کم میشود. آنهایی هم که از پس امتحانات بر میآیند، آدمهایی مسلط و منطقی هستند که به جای تمرکز بر امتحان، بر تواناییهای خودشان متمرکز شدهاند.
گام سوم- همیشه آماده باشید
همهچیز را به شب امتحان نیندازید. وقتی میخواهید همة کارهای نکرده را در یک روز و در زمانی محدود انجام دهید، معلوم است که نتیجه چه میشود. گفتیم مسلط باشید، اما رمز اصلی مسلط بودن، کسب پیشنیازهاست. اگر درست درس بخوانید و خوب یاد بگیرید، همیشه آماده خواهید بود. اما اگر ضعف داشته باشید و به ضعفها اجازه بدهید بمانند، نهتنها خواهند ماند بلکه بیشتر خواهند شد. در طی سال، از کنار ضعفها بیخیال میگذرید و با آنها کنار میآیید و بعد روز امتحان انتظار دارید که بهترین نتیجه را بگیرید.
موفقیت در امتحان با یک شب درسخواندن و فشار آوردن به خود در یکی دو روز به دست نمیآید و اگر هم بیاید، نتیجهاش ماندگار نخواهد بود. به جای شب امتحان، ضعفهایتان را به موقع شناسایی و برای جبران آنها چارهجویی کنید. هم در پیشنیازهای درسی و هم در آمادگیهای روانی، خودتان را تقویت کنید تا با روحیهای قوی و مثبت به سراغ امتحانات بروید. امتحان غولی است که خودمان درست کردهایم، وگرنه چنان غولی هم نیست!
گام چهارم- چیزی را به شانس و اقبال واگذار نکنید
امتحان است، بازی که نیست، نه قبل از امتحان، نه روز امتحان و نه بعد از امتحان، چیزی را به شانس و اقبال واگذار نکنید. بعضیها تصورات خوشخیالانه یا حتی شومی دربارة امتحان دارند! این که مثلاً سؤالات سادهای در امتحان بیاید یا سؤالاتی بیاید که بتوانید حداقل نمره را بگیرید، تصوری است که شاید عملی نشود.
برای خودتان دردسر هم درست نکنید. عدهای برای خود در ایام امتحانات آداب و رسوم خاصی دستوپا میکنند؛ مثلاً معتقدند که فلان چیز برای آنها شانس میآورد یا باید در شرایط و موقعیت خاصی درس بخوانند تا نتیجه بگیرند. تعدادی دنبال داروهایی میروند تا از خوابشان کم کنند یا به آرامش برسند. عدهای حتی برای امتحان نقشة تقلب و کلک میکشند که البته خطرات آن بر کسی پوشیده نیست! مگر چند امتحان را میتوان با دوز و کلک پشت سر گذاشت؟ مگر چقدر میتوان به شانس و اقبال امیدوار بود؟اگر خیلی دنبال شانس و اقبال باشید، باید به اهداف و آرزوهایتان شک کنید. گاهی افکار ما با رفتارهایمان تناقض دارند. اگر دنبال موفقیت هستید، پس باید به خودتان متکی باشید نه به شانس و اقبال.
بقیه در ادامه ی مطلب